‌در زمستان چه دمایی برای منزل مناسب‌تر است؟

‌در زمستان چه دمایی برای منزل مناسب‌تر است؟
یکی از عوامل موثر بر زندگی، سلامتی و آسایش انسان، شرایط جوی و اقلیمی است. انسان از بدو پیدایش خود بطور مستقیم و غیر مستقیم متاثر از این شرایط بوده است و به نوبه خود بر اقلیم هم موثر واقع شده است.
این تاثیرگذاری برای انسان اولیه خیلی کمتر بوده است و لیکن تاثیرگذاری انسان امروزی با پیشرفت فناوری، افزایش بی رویه جمعیت و بهره برداری نامناسب از محیط زیست به مراتب بیشتر شده و او زندگی خود و سایر موجودات کره زمین را مشکل و با مسایل پیچیده‌ای مواجه ساخته است.
با توجه به تفاوت قابل ملاحظه افراد با یکدیگر، احساس آنها از یک وضعیت جوی یا اقلیمی می‌تواند متفاوت باشد. از این رو نه می‌توان هیچ اقلیمی را کاملاً نامطلوب دانست و نه یک اقلیم را برای همه نوع فعالیت بدنی و یا برای سلامتی و رفاه همه افراد کاملاً مطلوب محسوب داشت.
مثلاً بعضی از افراد ساکن در یک محل، یک روز معین را ممکن است ملایم و مطلوب احساس کنند، بعضی‌ها گرم و نامطلوب و بعضی‌ها هم خنک و نامطلوب احساس نمایند. جدا از ویژگی‌های فردی، نوع پوشاک و سابقه زیست اقلیمی افراد در احساس آنها از شرایط جوی کاملاً تاثیر گذار می‌باشد.
بطورکلی عواملی که برای انسان شرایط مطلوب یا نامطلوب ایجاد می‌کند شامل: دمای‌ هوای اطراف، درجه حرارت تابشی از سطوح اطراف، رطوبت هوا، حرکت هوا می‌باشند.
روی هم ‌رفته می‌توان بیان نمود که تقریباً تمامی عناصر جوی بر احساس و آسایش انسان‌ها موثر بوده ولی تاثیر بعضی از آنها کاملاً مشخص و برجسته و تاثیر بعضی از آنها خفیف و گاهاً ناپیداست ولی بیشترین تاثیر را عناصر دما، رطوبت، باد و تابش دارند.
نظربه اینکه تاثیر هر یک از چهار عنصر فوق الذکر در کنار یکدیگر معنی و مفهوم پیدا می‌کنند، بایستی تاثیر توامان آنها را مدنظر قرار داد . به عنوان مثال تابش در کنار دمای پایین مطلوب ولی در کنار دمای بالا نامطلوب و آزار دهنده می‌شود.
ساختار متفاوت شهری و نوع فعالیت متفاوت در آن در مقایسه با مناطق روستایی باعث آلودگی هوا و تغییرات قابل ملاحظه در مقادیر عناصر جوی می‌شود. از میان عناصر جوی می توان به تغییرات تابش کلی رسیده به سطح زمین اشاره کرد که کاملاً متاثر از میزان تیرگی جو می‌باشد.
اغلب مردم احساس خود را از هوا با بیان اینکه گرم یا سرد است نشان می‌دهند.
تاثیر دما بر آسایش
مانند همه پستانداران، انسان ˈمواد غذایی را برای تولید انرژی می‌سوزاند و باید گرمای اضافی را ازبدن خود خارج کند. این کار با تبخیر و به سه حالت انتقال حرارت محسوس: هدایت، همرفت و تشعشع انجام می شود.
برای اینکه فردی سالم بماند،حرارت بدن نباید خیلی سریع یا بیش از حد آهسته خارج شود و دمای بدن باید در یک محدوده باریکی حفظ شود. گرچه دامنه گسترده‌ای از دماها تاکنون اندازه گیری و ثبت شده است ولی دامنه مطلوب برای انسان دامنه‌ای باریک و نزدیک به انتهای گرم می باشد. نظر به اینکه آسایش انسان در ارتباط با حفظ دمای مرکزی بدن که حدود 37 درجه سانتیگراد قرار می‌گیرد علاوه بر میزان دما، زمان حضور انسان در آن شرایط حرارتی نیز مهم می‌باشد.
به عنوان مثال تاثیر سرما در چند ساعت حضور در محیطی با دمای 5- درجه سانتیگراد به مراتب بیشتر از تاثیر چند دقیقه حضور در محیطی با دمای 10 - درجه سانتیگراد می باشد.
هوای خیلی گرم یا خیلی سرد سبب بروز ناراحتی‌های جسمی و روانی می‌شود و کارایی را مختل می‌کند. کار کردن در محیط خیلی گرم سبب خستگی، سردرد و کرختی بدن می‌شود. محیط سرد نیز باعث کاهش حساسیت و گزگز انگشتان می‌گردد.
در دماهای فوق العاده زیاد دفع زیاد آب و نمک بدن و بروز اختلالات فیزیولوژیکی باعث مرگ و در دماهای فوق العاده پائین انجماد سریع موجب مرگ می‌شود. اثرات مستقیم سرما حتی در سرماهای کم می تواند به صورت بیهوشی در اثر کاهش دمای بدن بروز نماید.
دمای هوای اتاق و رطوبت آن در سلامت و احساس شادابی و نشاط ما بسیار تاثیرگذار است.‌زندگی یا کار در محیطی با رطوبت زیر ۳۰ درصد می‌تواند سبب خشکی پوست، سوزش چشم‌ و ناراحتی‌های تنفسی ‌شود. زندگی یا کار در محیطی با رطوبت بالا نیز می‌تواند باعث رشد انواع قارچ‌ها در محیط ‌شود و احتمال ابتلایمان را به انواع آلرژی افزایش ‌دهد.
بنابراین تنظیم دما و رطوبت محیط کار و منزل اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.
دماي 20 تا 23 درجه سانتي‌گراد معادل 68 تا 73 درجه فارانهایت‌ و رطوبت نسبي 35 تا 45 درصد براي فصل زمستان توصيه مي‌شود. این موضوع حائز اهمیت است که با کاهش دما به اندازه 1 درجه سانتی گراد شما می توانید بین 6 تا 10 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کنید.
یک دمای مناسب به ویژگی‌های فردی هرکس هم بستگی دارد. به هر حال بالاترین دمایی که برای اتاق مناسب دانسته شده‌است 24 درجه سانتی‌گراد بوده‌است 2 درجه سانتی‌گراد همچنین بسته به نمناکی هوای محیط و پوشش هرکس دماهای پیشنهادی در تابستان و زمستان می‌تواند متفاوت باشد. برای نمونه دمای پیشنهادی برای تابستان میان 23 درجه سانتی‌گراد تا 26 درجه سانتی‌گراد است در حالی که برای زمستان 20 درجه سانتی‌گراد تا 23 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. البته گفته می‌شود که برای پیشگیری از برخی بیماری‌ها بهتر است دمای اتاق زیر 22 درجه سانتی‌گراد نگه داشته شود.
در پژوهش‌های علمی، دمای اتاق را میان ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد با میانگین  23 درجه سانتی‌گراد برابر با ۷۳ درجهٔ فارنهایت  در نظر می‌گیرند.